უფასო და ჯანსაღი კვება საქართველოს საჯარო სკოლებში
სახალხო პეტიცია
ადრესატი: საქართველოს პარლამენტი, საქართველოს მთავრობა, საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო.
წინასიტყვაობა
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, საქართველო არის სოციალური სახელმწიფო, რომელიც ვალდებულია, იზრუნოს საზოგადოების ჯანმრთელობის დაცვასა და სოციალური კეთილდღეობის ამაღლებაზე. გაეროს ბავშვის უფლებათა კონვენცია, რომლის ხელმომწერიც საქართველოა, აღიარებს ბავშვის უფლებას განათლებასა და ჯანმრთელობის უმაღლეს სტანდარტზე.
ამ ფუნდამენტური პრინციპებიდან გამომდინარე, ჩვენ, მოძრაობა „ერთიერი • საქართველო გაბრწყინდება“ და საქართველოს მოქალაქეები, მიგვაჩნია, რომ საჯარო სკოლებში საყოველთაო, უფასო და ჯანსაღი კვების პროგრამის დანერგვა არის არა კეთილი ნება, არამედ სახელმწიფოს პირდაპირი ვალდებულება და სტრატეგიული აუცილებლობა ქვეყნის მომავალი თაობების წინაშე.
ამ ცვლილებისთვის 50,000 მხარდამჭერი გვჭირდება. შენ ერთ-ერთი მათგანი ხარ.
შენი ხმა ისტორიას შეცვლის.
ერთად თუ ვიქნებით, აუცილებლად გავიმარჯვებთ!
პრობლემის ანალიზი — ეროვნული მასშტაბის გამოწვევა
დღეს არსებული რეალობა, სადაც ათასობით ბავშვი სკოლაში მშიერი მიდის, წარმოადგენს კომპლექსურ პრობლემას, რომელიც მძიმე გავლენას ახდენს რამდენიმე კრიტიკულ მიმართულებაზე:
ჯანმრთელობა და განვითარება: არასრულფასოვანი კვება ბავშვობის ასაკში იწვევს ზრდის შეფერხებას, იმუნიტეტის დაქვეითებას, ქრონიკული დაავადებების რისკის ზრდას და კოგნიტური ფუნქციების (ყურადღება, მეხსიერება) გაუარესებას. ეს არის პირდაპირი დარტყმა ერის გენოფონდსა და ჯანმრთელობაზე.
განათლების ხარისხი და უთანასწორობა: მშიერ ბავშვს არ შეუძლია სრულფასოვნად ჩაერთოს სასწავლო პროცესში. ეს ქმნის უფსკრულს მოსწავლეებს შორის და განაპირობებს აკადემიური მოსწრების მკვეთრ დაცემას. შედეგად, განათლების სისტემა კარგავს თავის მთავარ ფუნქციას — ყველასთვის თანაბარი შესაძლებლობების შექმნას.
სოციალურ-ეკონომიკური ტვირთი: სასკოლო კვების უზრუნველყოფა წარმოადგენს მნიშვნელოვან ფინანსურ ტვირთს ოჯახების უმრავლესობისთვის, განსაკუთრებით რეგიონებში და მრავალშვილიან ოჯახებში. ეს აღრმავებს სიღარიბეს და სოციალურ დაუცველობას.
ჩვენი მოთხოვნა — სტრატეგიული და ეტაპობრივი გადაწყვეტა
ჩვენ ვითხოვთ საჯარო სკოლებში საყოველთაო, სახელმწიფოს მიერ დაფინანსებული, ჯანსაღი კვების პროგრამის ამოქმედებას, რომელიც დაეფუძნება შემდეგ პრინციპებს:
ა) კვების სტანდარტი: პროგრამა უნდა უზრუნველყოფდეს არა სიმბოლურ, არამედ სრულფასოვან კვებას, რომელიც შემუშავდება დიეტოლოგებისა და პედიატრების რეკომენდაციებით. მენიუ უნდა მოიცავდეს:
ცხელ კერძს: ცილების, ცხიმებისა და ნახშირწყლების ბალანსით.
სეზონურ ბოსტნეულსა და ხილს: ვიტამინებითა და მინერალებით მომარაგებისთვის.
რძის პროდუქტებს: კალციუმის წყაროს.
სუფთა სასმელ წყალს.
ბ) ეტაპობრივი დანერგვა: გვესმის, რომ პროგრამა მოითხოვს მნიშვნელოვან რესურსებს. ამიტომ, ვთავაზობთ გონივრულ, ეტაპობრივ გეგმას:
I ეტაპი (უახლოესი სასწავლო წელი): პროგრამა ამოქმედდეს დაწყებით საფეხურზე (I-VI კლასები), რადგან ამ ასაკში სწორი კვება კრიტიკულად მნიშვნელოვანია ბავშვის ფიზიკური და ინტელექტუალური განვითარებისთვის.
II ეტაპი (მომდევნო 2 წელი): პროგრამა სრულად გავრცელდეს ყველა კლასის (I-XII) მოსწავლეზე.
არგუმენტაცია — საერთაშორისო გამოცდილება და ეროვნული სარგებელი
ეს ინიციატივა არ არის ახალი ან რადიკალური. სასკოლო კვების წარმატებული პროგრამები ათწლეულებია მოქმედებს მსოფლიოს განვითარებულ ქვეყნებში, როგორებიცაა ფინეთი, შვედეთი, ესტონეთი, საფრანგეთი და სხვა. მათი გამოცდილება ცხადყოფს, რომ ეს არის არა ხარჯი, არამედ ინვესტიცია უდიდესი უკუგებით (ROI):
ეკონომიკური სარგებელი: ჯანმრთელი თაობა ნიშნავს მომავალში ჯანდაცვის ხარჯების შემცირებას და შრომისუნარიანი, პროდუქტიული საზოგადოების ჩამოყალიბებას. პროგრამა ასევე ხელს შეუწყობს ადგილობრივი ფერმერული მეურნეობების განვითარებას, თუ სახელმწიფო პროდუქტების შესყიდვას მათგან მოახდენს.
სოციალური სარგებელი: პროგრამა ამცირებს სოციალურ უთანასწორობას, აძლიერებს საზოგადოებრივ სოლიდარობას და ქმნის ჯანსაღ, თანასწორ გარემოს სკოლებში.
დემოგრაფიული სარგებელი: სახელმწიფოებრივი ზრუნვის ეს გამოხატულება ზრდის ოჯახების დაცულობის განცდას და შეიძლება გახდეს შობადობის წახალისების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი.
დასკვნა:
ამ პეტიციაზე თითოეული ხელმოწერა არის ხმამაღალი და მკაფიო გზავნილი ხელისუფლებისადმი: ჩვენი ქვეყნის უმთავრესი პრიორიტეტი უნდა იყოს ბავშვი — მისი ჯანმრთელობა, განათლება და მომავალი.
ჩვენ არ ვითხოვთ შეუძლებელს. ჩვენ ვითხოვთ ცივილიზებული, პასუხისმგებლიანი და თავის მოქალაქეებზე მზრუნველი სახელმწიფოსთვის შესაფერის ნაბიჯს.
მოვითხოვთ, შეიქმნას უწყებათაშორისი სამუშაო ჯგუფი (განათლების სამინისტროს, ფინანსთა სამინისტროს, ჯანდაცვის სამინისტროსა და სამოქალაქო სექტორის მონაწილეობით), რომელიც დაუყოვნებლივ დაიწყებს ამ პროგრამის შემუშავებასა და დანერგვაზე მუშაობას.
ერთად ავაშენოთ საქართველო, სადაც ყველა ბავშვის პოტენციალი სათანადოდ არის დაფასებული და გამოკვებილი, დაწყებული მისი სასკოლო ულუფით.
პატივისცემით,
საზოგადოებრივი მოძრაობა „ერთიერი • საქართველო გაბრწყინდება“ და საქართველოს მოქალაქეები.
