ეროვნული სტრატეგია ენერგეტიკული დამოუკიდებლობისათვის
ადრესატი: საქართველოს პარლამენტი, საქართველოს მთავრობა, საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრო, საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო.
წინასიტყვაობა
საქართველო უნიკალური რესურსების მქონე ქვეყანაა, რომელსაც აქვს მნიშვნელოვანი ჰიდრო, ქარისა და მზის ენერგიის პოტენციალი. მიუხედავად ამისა, ქვეყანა კვლავ კრიტიკულად არის დამოკიდებული იმპორტულ ენერგიაზე, განსაკუთრებით ზამთრის თვეებში. ეს დამოკიდებულება წარმოადგენს პირდაპირ საფრთხეს ეროვნული უსაფრთხოებისათვის, ზრდის ეკონომიკურ ტვირთს და გვაყენებს პოლიტიკური ზეწოლის რისკის ქვეშ.
ჩვენ, მოძრაობა „ერთიერი • საქართველო გაბრწყინდება“ და საქართველოს მოქალაქეები, მიგვაჩნია, რომ ენერგეტიკული დამოუკიდებლობა არის არა მხოლოდ ეკონომიკური მიზანი, არამედ სახელმწიფოს პირდაპირი ვალდებულება საკუთარი სუვერენიტეტის დაცვის კუთხით. დაუყოვნებლივ უნდა დავიწყოთ ჩვენი უზარმაზარი ადგილობრივი რესურსების ათვისება.
შენი ხმა ისტორიას შეცვლის.
პრობლემის ანალიზი — კრიტიკული დამოკიდებულება
დღეს არსებული მდგომარეობა, სადაც საქართველოს ენერგომომარაგებაში ზამთარში იმპორტის წილი მკვეთრად იზრდება, აჩვენებს კომპლექსურ ეროვნულ გამოწვევას:
- ზამთრის ენერგოდეფიციტი: გაზრდილი მოხმარების ფონზე, ადგილობრივი ჰიდროელექტროსადგურების (რომელთა უმეტესობას არ აქვს წყლის დაგროვების საშუალება) გამომუშავება მცირდება. შედეგად, ქვეყანას უწევს ელექტროენერგიის მნიშვნელოვანი მოცულობის იმპორტირება მეზობელი ქვეყნებიდან, რაც პირდაპირ უკავშირდება გეოპოლიტიკურ რისკებს.
- ეკონომიკური დანაკარგი: ყოველწლიურად მილიონობით დოლარი იხარჯება იმპორტირებულ ელექტროენერგიაში, ნაცვლად იმისა, რომ ეს თანხა მიმართული იყოს ადგილობრივი, განახლებადი ინფრასტრუქტურის მშენებლობაზე და საქართველოს მოქალაქეების დასაქმებაზე.
- განუვითარებელი პოტენციალი: საქართველოს უზარმაზარი პოტენციალი აქვს ჰიდრო, მზისა და ქარის ენერგეტიკის მიმართულებით. ამ რესურსების არაეფექტური ათვისება ნიშნავს, რომ ჩვენ ვკარგავთ შანსს, გავხდეთ ენერგო-ექსპორტიორი ქვეყანა.
ჩვენი მოთხოვნა — სტრატეგიული და ეტაპობრივი გადაწყვეტა
ჩვენ ვითხოვთ, რომ საქართველოს მთავრობამ შეიმუშაოს და დანერგოს „საქართველოს ენერგეტიკული ფარი“-ს ეროვნული პროგრამა, რომელიც მიზნად ისახავს 2030 წლისთვის ზამთრის ენერგოდეფიციტის მინიმუმ 70%-ით შემცირებას.
ამ მიზნის მისაღწევად, ვთავაზობთ შემდეგ სტრატეგიულ ნაბიჯებს:
1. ზამთრის ბაზისური ენერგიის განვითარება
- მრავალწლიანი რეგულირების ჰესები (დაგროვებითი სისტემები): სახელმწიფო მაქსიმალურად შეუწყოს ხელი ისეთი პროექტების მშენებლობას, რომლებსაც შეუძლიათ წყლის დაგროვება და ელექტროენერგიის გამომუშავება წლის ნებისმიერ დროს, განსაკუთრებით ზამთარში.
- ქარის და მზის კომბინაცია: დაინერგოს ენერგიის შენახვის ტექნოლოგიები (ბატარეები), რომლებიც ქარის და მზის ენერგიას დააგროვებს და საჭიროების შემთხვევაში, ზამთრის თვეებში გაუშვებს ქსელში.
2. „მცირე“ და „ოჯახური“ ენერგეტიკის სტიმულირება
- საყოფაცხოვრებო მზის ენერგიის პროგრამა: ამოქმედდეს ფართომასშტაბიანი სახელმწიფო პროგრამა, რომელიც გრანტებისა და გრძელვადიანი შეღავათიანი სესხების გზით, დააფინანსებს მოქალაქეებისა და მცირე ბიზნესის მიერ მზის პანელების დამონტაჟებას საკუთარ სახლებსა და შენობებზე. ეს საშუალებას მისცემს ათასობით ოჯახს გახდეს მცირე ენერგეტიკის მწარმოებელი (ე.წ. „ნეტო აღრიცხვის“ გაფართოებით).
- მიკრო ჰესები და ბიომასა: სრულად გამარტივდეს რეგულაციები და გაიზარდოს დაფინანსება მცირე, ეკოლოგიურად უსაფრთხო ჰესების, ბიომასის და სხვა მცირე განახლებადი წყაროების განვითარებისთვის რეგიონებში.
დასკვნა
ენერგეტიკული დამოკიდებულება გვაიძულებს გადავიხადოთ მეტი, გვაიძულებს შევეგუოთ გეოპოლიტიკურ რისკებს და გვართმევს განვითარების შანსს. საქართველოს შეუძლია და უნდა გახდეს ენერგეტიკულად დამოუკიდებელი და ექსპორტიორი ქვეყანა.
მოვითხოვთ, შეიქმნას უწყებათაშორისი სამუშაო ჯგუფი (ეკონომიკის, ფინანსთა, გარემოს დაცვის სამინისტროებისა და ენერგეტიკის სამოქალაქო სექტორის მონაწილეობით), რომელიც დაუყოვნებლივ დაიწყებს ამ სტრატეგიული პროგრამის შემუშავებასა და დანერგვაზე მუშაობას.
ერთად მივმართოთ ჩვენი ენერგია საქართველოს დამოუკიდებელი და მდგრადი მომავლის შესაქმნელად.
პატივისცემით, საზოგადოებრივი მოძრაობა „ერთიერი • საქართველო გაბრწყინდება“ და საქართველოს მოქალაქეები.